BIERZMOWANIE

Katechizm Kościoła Katolickiego o Bierzmowaniu

1285 Sakrament bierzmowania wraz z chrztem i Eucharystią należy do „sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego”, którego jedność powinna być zachowywana. Należy zatem wyjaśniać wiernym, że przyjęcie tego sakramentu jest konieczne jako dopełnienie łaski chrztu. Istotnie, „przez sakrament bierzmowania (ochrzczeni) jeszcze ściślej wiążą się z Kościołem, otrzymują szczególną moc Ducha Świętego i w ten sposób jeszcze mocniej zobowiązani są, jako prawdziwi świadkowie Chrystusa, do szerzenia wiary słowem i uczynkiem oraz do bronienia jej”.

1302 Jak wynika z samej celebracji, skutkiem sakramentu bierzmowania jest specjalne wylanie Ducha Świętego, jakie niegdyś stało się udziałem Apostołów w dniu Pięćdziesiątnicy.

1303 Bierzmowanie przynosi zatem wzrost i pogłębienie łaski chrzcielnej:
– zakorzenia nas głębiej w Bożym synostwie, tak że możemy mówić „Abba, Ojcze!” (Rz 8,15);
– ściślej jednoczy nas z Chrystusem;
– pomnaża w nas dary Ducha Świętego;
– udoskonala naszą więź z Kościołem.
– udziela nam, jako prawdziwym świadkom Chrystusa, specjalnej mocy Ducha Świętego do szerzenia i obrony wiary słowem i czynem, do mężnego wyznawania imienia Chrystusa oraz do tego, by nigdy nie wstydzić się Krzyża.
Przypomnij sobie, że otrzymałeś duchowy znak, „ducha mądrości i rozumu, ducha rady i męstwa, ducha poznania i pobożności, ducha świętej bojaźni”, i zachowuj to, co otrzymałeś. Naznaczył cię Bóg Ojciec, umocnił cię Chrystus Pan i „dał zadatek” Ducha.

1304 Sakramentu bierzmowania, podobnie jak chrztu, którego jest dopełnieniem, udziela się tylko jeden raz. Wyciska on w duszy niezatarte duchowe znamię, „charakter”, który jest znakiem, że Jezus Chrystus naznaczył chrześcijanina pieczęcią swego Ducha, przyoblekając go mocą z wysoka, aby był Jego świadkiem.

1305 „Charakter” sakramentu udoskonala kapłaństwo wspólne wiernych, otrzymane w chrzcie, a „bierzmowany otrzymuje moc publicznego wyznawania wiary w Chrystusa, jakby na zasadzie obowiązku (quasi ex officio)”.

Podstawowa wiedza o sakramencie bierzmowania

  • Sakrament bierzmowania może przyjąć każdy człowiek ochrzczony, który go jeszcze nie przyjął. Kandydat powinien być odpowiednio przygotowany, a przed przyjęciem bierzmowania powinien przystąpić do sakramentu pokuty. W Katechizmie Kościoła Katolickiego sprecyzowano, że powinien osiągnąć „wiek rozeznania”, czyli taki, w którym sam potrafi podejmować decyzje w sposób odpowiedzialny i dobrowolny.
  • Szafarzem, czyli tym, który udziela bierzmowania, jest biskup. Może on, jeśli zachodzi taka potrzeba, upoważnić do tego także innych księży.
  • Świadkiem bierzmowania może być osoba, która przyjęła wszystkie sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego (chrzest, Eucharystię, bierzmowanie) i prowadzi życie zgodne z zasadami wiary. Zadaniem świadka jest troska o to, by bierzmowany wypełniał obowiązki wypływające z przyjęcia tego sakramentu. Dla podkreślenia związku z chrztem zaleca się, aby był nim jeden z rodziców chrzestnych – najlepiej ojciec dla chłopca, matka dla dziewczyny.
  • Obrzęd sakramentu bierzmowania obejmuje: gest włożenia rąk, który oznacza błaganie o dar Ducha Świętego dla bierzmowanego; namaszczenie krzyżmem świętym (sporządzonym z oliwy i wonnego balsamu, poświęconym przez biskupa w Wielki Czwartek) przez nakreślenie znaku krzyża na czole, co symbolizuje wyciśnięcie znamienia, szczególnego znaku Ducha Świętego w duszy bierzmowanego. Jednocześnie biskup wypowiada słowa: „Przyjmij znamię daru Ducha Świętego”. Obrzęd kończy dialog biskupa z bierzmowanym: na słowa: „Pokój z Tobą” bierzmowany odpowiada: „I z duchem twoim”. Zastąpił on gest lekkiego uderzenia w policzek, symbolizujący pocałunek pokoju. W czasie namaszczenia świadek kładzie prawą rękę na ramieniu bierzmowanego.

Siedem darów Ducha Świętego.

    1. DAR MĄDROŚCI

Jest on uczestniczeniem w mądrości Jezusa, czyli widzeniem ludzi, rzeczy i ich relacji takimi, jakimi widzi je On. Jest to dar patrzenia na rzeczywistość oczami Boga, widzenia wszystkiego w perspektywie wieczności. Święty Tomasz pisał w tym miejscu o mądrości jako o „Bożym instynkcie”. Dar mądrości jest związany bardziej z miłością niż z samym rozumem. Jego przeciwieństwem jest głupota, która jest brakiem smaku w sprawach Bożych. Głupota w myśleniu o życiu nie bierze pod uwagę krzyża, śmierci, kruchości życia; nie uwzględnia w ogóle Boga, zawęża horyzont życia wyłącznie do doczesności.

    1. DAR ROZUMU

Jest on sztuką wnikania w tajemnice Boże. Dar rozumu pojmuje relację między Krzyżem a Trójcą Świętą, między moim krzyżem a miłością Boga – w konkretnej perspektywie mojego życia, losu. Pomaga on rozumieć głęboko to, co najważniejsze: życie, miłość, śmierć. Bez tego daru człowiek nie jest w stanie patrzeć z odwagą na to, co się z nim dzieje, traci „Ducha”. „Rozumnie” znaczy „biorąc pod uwagę Boga”.

    1. DAR RADY

Jest on kunsztem orientacji w moralnej złożoności życia. Pozwala radować się życiem, jego prostą, codzienną osnową. Pozwala się nie gubić, niweluje niepokój rodzący wątpliwości, z których powodu człowiek odwleka podjęcie „moralnych” decyzji. Dar rady przynosi duchowy pokój, uzdalnia do entuzjazmu i do działania. Jest źródłem pasji życia.

    1. DAR MĘSTWA

Jest pokarmem nadziei. To głównie ten dar uwalnia człowieka od lęku przed największym wrogiem – śmiercią. Daje siłę „Ducha”, potrzebną w trudnych doświadczeniach życia, takich jak choroby, rozłąki, sytuacje, o których wiemy, że nie będą miały ziemskiego happy endu. Dar męstwa pomaga czerpać siłę do życia z samego źródła witalności: z Boga samego.

    1. DAR WIEDZY (umiejętności)

Jest on poznawaniem prawdy o Bogu i budowaniem wiedzy o sobie, ludziach i świecie na tej właśnie prawdzie. Tak o tym darze mawiał święty Proboszcz z Ars: „chrześcijanin natchniony przez Ducha Świętego potrafi rozróżniać. Oko świata nie widzi dalej niż życie, tak jak i moje oko nie widzi dalej niż do tego muru, gdy drzwi kościoła są zamknięte; lecz oko chrześcijanina widzi aż po głębię wieczności”. A święta Teresa z Lisieux: „Wiedza Miłości, och tak! (…) Tylko takiej wiedzy pragnę!”.

    1. DAR BOJAŹNI BOŻEJ

Jest on taką miłością do Boga, która świadoma jest własnej kruchości. To lęk przed tym, aby nie zerwać z Nim relacji, poczucie głębokie, że Bóg jest tajemnicą, z którą nie można igrać; lęk przed tym, że nie jest się w stanie sprostać wielkiej, Boskiej miłości, a równocześnie silne pragnienie bycia całym dla Boga. To dar, który owocuje odpowiedzialnością za siebie i innych. Bojaźń wobec Pana nie jest czymś, co miażdży, ale czymś, co poszerza serce i daje radość. W tym sensie jest syntezą biblijnej duchowości.

    1. DAR POBOŻNOŚCI

Jest on zdolnością traktowania Boga jako Ojca. Czyli bycia wobec Niego na sposób synowski; prosto, z ciepłym szacunkiem, czule; wychwalając Go i adorując. Światłem dla „bycia pobożnym” jest Jezus i Jego słowo Abba, Jego modlitwa. Ale pobożność wyraża się również w sposobie odnoszenia się do ludzi. Poznać ją po wrażliwości, delikatności, serdeczności. Łagodność jest jej lakmusowym papierkiem. Jej przeciwieństwem jest niezdolność rozumienia innych, niewrażliwość na nich, zatwardziałość serca. Pobożność ma po prostu swoje źródło w świadomości, że jest się dzieckiem Boga. I jest tej świadomości siłą oraz owocem. A jeśli się tego poczucia nie ma, to źle się traktuje zarówno Boga, jak i ludzi…

REGULAMIN BIERZMOWANYCH

  1. Uczestnictwo w spotkaniach: Uczeń jest zobowiązany uczestniczyć w spotkaniach formacyjnych. Dwie nieusprawiedliwione nieobecności skutkują skreśleniem z listy bierzmowanych. Proszę także o punktualność.
  2. Praktyki religijne: Przygotowujący się przychodzą na coniedzielne Msze święte. Dziesięć minut przed Mszą, ministrant zbiera indeksy do podbicia, po Mszy są zwracane. Dwie nieusprawiedliwione nieobecności na Mszy skutkują skreśleniem z listy bierzmowanych. Uczestnicy przygotowań przychodzą także na nabożeństwa związane z okresem liturgicznym (5-różańców; 5 – Mszy roratnich; 3 Drogi Krzyżowe lub Gorzkie Żale; 5-nabożeństw majowych). Będę szczególną uwagę zwracał na comiesięczną Spowiedź świętą. Potwierdzeniem zaangażowania w praktyki religijne będą dla mnie podpisy w indeksach. Proszę o nich nie zapominać. Ponadto, każdy we własnym sumieniu, ma codziennie własnymi słowami modlić się do naszego Stwórcy i Pana.
  3. Zachowanie: Uczeń, który pragnie przyjąć ten sakrament, musi wykazywać się kulturą osobistą. Osoby wulgarne i bez dobrej woli, nie mogą przystąpić do sakramentu bierzmowania (tzn. młodzież, która oszukuje – przychodzi pod koniec Mszy św., odrabia podpisy; w miejscu świętym rozmawia, żuje gumę, korzysta z telefonu, itp) Dlatego też będę wymagał opinii katechety o zachowaniu ucznia.
  4. Zaangażowanie w życie parafii: Każdy z uczestników powinien wziąć udział w przynajmniej jednym dłuższym wyjeździe parafialnym np.: Rekolekcje w Rakowicach (zima lub lato); Piesza Pielgrzymka na Jasną Górę lub Diecezjalne Dni Młodych. Przy parafii działa kilka grup i wspólnot młodzieżowych, uczestniczenie w spotkaniach tych grup jest nagradzane między innymi zwolnieniem z egzaminu (patrz pkt. 5).
  5. Formacja intelektualna: Przygotowanie w klasie trzeciej gimnazjum kończy się egzaminem z głównych prawd wiary. Po nowym roku uczniowie klas trzecich otrzymają katechizmy z pytaniami na egzamin. Osoby, który nie zdały mają przeniesiony egzamin na przyszły rok szkolny. Ci, którzy przez cały rok angażują się w młodzieżowe grupy parafialne np: Służba Liturgiczna, KSM czy Młodzieżowa Odnowa w Duchu Świętym, są zwolnione z obowiązku egzaminu.
  6. Dokumenty: Jeśli ktoś był ochrzczony poza naszą parafią, powinien podczas trwania przygotowań w trzeciej klasie gimnazjum dostarczyć metrykę chrztu. Uczniowie w pierwszej klasie dostarczają także deklarację o dobrowolności przygotowań podpisaną przez nich i przez ich rodziców.

„Bez Ducha Świętego Bóg jest daleki, Chrystus jest przeszłością, Ewangelia martwą literą, Kościół tylko organizacją, władza panowaniem, posłannictwo propagandą, kult przywoływaniem wspomnień, a postępowanie po chrześcijańsku moralnością niewolników”.

(metropolita Ignatios z ekumenicznego zjazdu w Uppsali w 1968r.)

PYTANIA DO EGZAMINIU

  1. Modlitwa Pańska
    Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się Imię Twoje. Przyjdź Królestwo Twoje. Bądź wola Twoja, jako w niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Amen.
    2. Pozdrowienie Anielskie
    Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony owoc żywota Twojego, Jezus. Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen.
    3. Skład Apostolski Wierzę w Boga Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi. I w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego, który się począł z Ducha Świętego, narodził się z Maryi Panny; umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion; zstąpił do piekieł trzeciego dnia zmartwychwstał; wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmogącego; stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych. Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, Świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie, żywot wieczny. Amen.
    4. Dziesięć Przykazań Bożych
     1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną. 2. Nie będziesz brał Imienia Pana Boga swego nadaremnie. 3. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił. 4. Czcij ojca swego i matkę swoją. 5. Nie zabijaj. 6. Nie cudzołóż. 7. Nie kradnij. 8. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. 9. Nie pożądaj żony bliźniego swego. 10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.
    5. Przykazanie miłości
    Będziesz miłował Pana Boga twego z całego serca swego, z całej duszy swojej i ze wszystkich sił swoich, a bliźniego swego jak siebie samego.
    6. Siedem sakramentów świętych
    1. Sakrament chrztu 2. Sakrament bierzmowania 3. Sakrament Eucharystii 4. Sakrament pokuty i pojednania 5. Sakrament namaszczenia chorych 6. Sakrament święceń 7. Sakrament małżeństwa
    7. Warunki dobrej spowiedzi.
    1. Rachunek sumienia 2. Żal za grzechy 3. Mocne postanowienie poprawy 4. Szczera spowiedź 5. Zadośćuczynienie

8. Cnoty teologiczne
1. Wiara 2. Nadzieja 3. Miłość
9. Główne prawdy wiary.
 1. Jest jeden Bóg. 2. Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobre wynagradza, a za złe karze. 3. Są trzy Osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. 4. Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia. 5. Dusza ludzka jest nieśmiertelna. 6. Łaska Boska jest do zbawienia koniecznie potrzebna.
10. Grzechy główne.
1. Pycha. 2. Chciwość. 3. Nieczystość. 4. Zazdrość. 5. Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu. 6. Gniew. 7. Lenistwo.
11. Prawdy ostateczne
1. Śmierć. 2. Sąd Boży. 3. Niebo albo piekło
12. Co to jest Pismo Święte?
Pismo święte jest to zbiór ksiąg napisanych przez ludzkich autorów pod natchnieniem Ducha Świętego, które Kościół katolicki przechowuje i podaje jako objawienie Boże.
13. Jak nazywamy jednego Boga w trzech Osobach?
Jednego Boga w trzech Osobach nazywamy Trójcą Świętą.
14. Kto to jest Bóg?
Pan Bóg jest to Duch nieskończenie doskonały, Stworzyciel nieba i ziemi, od którego pochodzi wszelkie dobro.
15. Kto to jest Jezus Chrystus?
Jezus Chrystus jest Synem Bożym, który stał się człowiekiem dla naszego zbawienia.
16. Od czego wybawił nas Pan Jezus umierając na krzyżu?
Pan Jezus wybawił nas od grzechu i od potępienia wiecznego.
17. Kim jest Duch Święty?
Duch Święty jest to Trzecia Osoba Boska, która pochodzi od Ojca i Syna.
18. Kiedy Duch Święty zstąpił na apostołów?
Duch Święty zstąpił na apostołów w dniu Pięćdziesiątnicy (Zielonych Świąt)
19. Jakie dary przyniósł Duch Święty apostołom?
Duch Święty oświecił ich umysły, wzmocnił wolę i zapalił serca. Udzielił im też daru mówienia różnymi językami
20. Jak Duch Święty opiekuje się Kościołem?
Duch Święty sprawia, że Kościół nieomylnie przechowuje objawioną przez Chrystusa naukę i bezbłędnie głosi ją ludziom
21. Jak Duch Święty działa w nas?
Duch Święty udziela nam łaski uświęcającej, a także pomaga nam łaską uczynkową w wykonywaniu dobrych uczynków.
22. Co to jest Kościół katolicki czyli powszechny?
Kościół katolicki, czyli powszechny, są to chrześcijanie, którzy pod najwyższą władzą papieża dążą do zbawienia przez wyznawanie tej samej wiary i przyjmowanie tych samych sakramentów świętych.
23. W jakim celu Pan Jezus założył Kościół?
Pan Jezus założył Kościół w tym celu, aby wszyscy ludzie należeli do niego, jednoczyli się z Bogiem w sakramentach i przez to zbawili swoje dusze.
24. Po co Pan Bóg stworzył człowieka?
Pan Bóg stworzył człowieka po to aby Go czcił, kochał, wielbił, był mu posłuszny, a przez to otrzymał życie wieczne.
25. Kto to jest człowiek?
Człowiek jest stworzeniem rozumnym złożonym z ciała i duszy nieśmiertelnej, posiada rozum i wolną wolę.
26. Kim są aniołowie?
Aniołowie są to duchy stworzone przez Boga, które mają rozum, wolną wolę, ale nie mają ciała.
27. Kim są złe duchy?
Złe duchy to upadli aniołowie, którzy zbuntowali się przeciw Bogu. Nazywamy ich szatanami lub diabłami.
28. Co to jest grzech?
Grzech jest to świadome i dobrowolne przekroczenie przykazań Bożych lub kościelnych.
29. Kto popełnia grzech ciężki?
Grzech śmiertelny popełnia ten, kto przekracza przykazanie w rzeczy ważnej, zupełnie świadomie i dobrowolnie. Jest to zerwanie wspólnoty z Bogiem i odejście od Niego.
30. Kto popełnia grzech powszedni?
Grzech powszedni popełnia ten, kto przekracza przykazania w małej rzeczy lub w rzeczy ważnej, ale nie całkiem świadomie i dobrowolnie. Grzech powszedni osłabia naszą łączność z Bogiem.
31. Co to jest bierzmowanie?
Bierzmowanie jest to sakrament, w którym Duch Święty umacnia chrześcijanina, aby wiarę swą mężnie wyznawał, bronił jej i według niej żył.
32. Co oznacza słowo „bierzmowanie”?
Słowo „bierzmowanie” pochodzi od staropolskiego słowa „bierzmo”. Była to belka wzmacniająca strop. Celem bierzmowania jest bowiem wzmocnienie nas w wierze.
33. Ile razy można przyjąć sakrament bierzmowania?
Przyjmujemy go jeden raz w życiu, ponieważ raz na zawsze „wyciska” na duszy znamię świadka Chrystusowego.
34. Jaki jest związek między chrztem a bierzmowaniem?
 Przez chrzest otrzymujemy prawo udziału w posłannictwie Jezusa Chrystusa (głoszenie słowa Bożego, oddawanie czci Bogu, przetwarzanie świata), przez sakrament bierzmowania przyjmujemy na siebie obowiązek, aby świadomie włączyć się w to posłannictwo (praca dla Kościoła), otrzymujemy w tym celu pomoc łaski Bożej.
35. Jakich łask udziela bierzmowanie?
1) pomnaża łaskę uświęcającą, 2) wyciska na duszy niezatarty znak wyznawcy Chrystusowego, 3) daje 7 darów Ducha Świętego, 4) daje łaskę uczynkową, abyśmy wiarę mężnie wyznawali, bronili jej i według niej żyli.
36. Wymień 7 darów Ducha Świętego.
1) Dar mądrości. 2) Dar rozumu. 3) Dar rady. 4) Dar męstwa. 5) Dar umiejętności. 6) Dar pobożności. 7) Dar bojaźni Bożej.
37. Kto udziela sakramentu bierzmowania?
Sakramentu bierzmowania udziela Ks. Biskup, a w nagłych nadzwyczajnych okolicznościach każdy upoważniony kapłan.
38. Jakie są najważniejsze ceremonie sakramentu bierzmowania?
a) Nałożenie rąk przez ks. biskupa, co oznacza zstąpienie Ducha Świętego, b) namaszczenie na czole Krzyżmem św. i słowa: „Przyjmij znamię daru Ducha Świętego”.